نبرد رستم و سهراب در رقص‌های آئینی سیستان و بلوچستان

با لباس‌های پرچینِ سفید به‌شکل دایره و آهسته می‌چرند، نوازنده دُهل می‌کوبد و نوازنده سُرنا هم می‌دمد. چرخش‌ها کم‌کم اوج می‌گیرد و ریتم موسیقی تند می‌شود، گاهی شمشیر و گاهی چوب به دست می‌شوند و میدان رقص صحنه رزم را تداعی می‌کند .

به گزارش ایسنا منطقه سیستان و بلوچستان، رقص محلی سیستان و بلوچستان به رقص شمشیر شهرت دارد، مردم این دیار از قدیم به جنگ‌آوری، سلحشوری و دلیری شهرت داشته‌اند و برای حفظ آمادگی دفاعی خود پس از پوشیدن لباس رزم محلی و بستن دستار به سر، شمشیر به دست می‌گیرند و با حرکات موزون، جنگ با شمشیر را نمایش می‌دهند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

رقص شمشیر از کهن‌ترین رقص‌های حماسی کشور است .

مسوول گروه رقص شمشیر و موسیقی هامون سیستان و بلوچستان درباره لباس‌هایی که برای اجرا به تن می‌کنند، به ایسنا گفت: لباس‌هایی که این گروه از آن استفاده می‌کند، به منطقه سیستان مربوط و چهل تکه است و برای دوخت هر دست لباس، ۱۲ متر پارچه استفاده می‌شود .

حبیب‌الله قادر آتشگر درباره شباهت لباس‌های‌شان با منطقه خراسان، اظهار کرد: در سال ۱۳۶۱ اجرایی در تالار وحدت داشتم و دو دست لباس سیستان را به گروه تربت جام دادم که بعدها متوجه شدم، از آن لباس، چندین دست دوخته‌اند، با این تفاوت که لباس آن‌ها کوتاه‌تر است .

وی با بیان این‌که تعداد اعضای گروهش با نوازنده دُهل و سُرنا ۱۳ نفر می‌شود، گفت: می‌توان این رقص را با یک گروه ۱۰ نفره هم اجرا کرد. در منطقه زابل پنج گروه رقصنده هستند و همه آن‌ها که شامل پسر، برادرزاده، خواهرزاده، پسر عمو و پسر دایی‌ام هستند، شاگردم بوده‌اند و زیر نظر من کار می‌کنند. در کل حدود ۵۴ نفر نوازنده و رقصنده در این گروه‌ها فعالیت می‌کنند. اکنون نیز دو شاگرد ۱۲ ساله در گروه داریم که برای این کار تربیت می‌شوند .

مسوول گروه رقص شمشیر و موسیقی هامون سیستان و بلوچستان از اجرای برنامه‌هایش در ۱۲ کشور سخن گفت و افزود: از سن ۱۲ سالگی این کار را شروع کردم. پدرم نوازنده قیچک بود و من نیز سرنا، دهل و قیچک می‌نوازم. حدود ۳۵ سال است که این گروه را راه انداخته‌ایم. قدمت آئین‌های سنتی به هزاران سال پیش برمی‌گردد. رستم و سهراب نیز در نبردها از شمشیر و سپر استفاده می‌کردند و رقص‌های آئینی، نبردهای سیستان و بلوچستان را تعریف می‌کنند .

مسوول این گروه آئینی بیان کرد: رقص با دو یا یک چوب همیشه در مراسم عروسی سیستان و بلوچستان اجرا می‌شد و قدمتی بسیار و حالت ورزشی و بومی دارد. به این معنا که یک نفر با یک چوب می‌تواند چند نفر را حریف باشد. هر کسی که آماده و چالاک باشد برای چوب‌بازی اعلام آمادگی می‌کند .

آتشگر اظهار کرد: رقص‌های سیستان چند بخش دارد که شامل دو چاپی و سه چاپی و مدل‌های دیگر می‌شود. بخشی هم به نام غَمزه‌ای داریم که رقصنده با دُهل می‌چرخد. آئین‌های ما با توجه به مراسم‌ متفاوت موسیقی و رقص‌های متفاوت، از عروسی گرفته تا عزا اجرا می‌شود. در مراسم ازدواج، داماد را لب دریا می‌بریم و زمانی که او هر تکه از لباس دامادی را بر تن می‌کند یک نوع موسیقی و شعر محلی خاصی را با ریتم‌های متفاوت اجرا می‌کنیم تا روی اسب سوار شود و زمانی که سوار اسب شد، برای آن‌که صاحب فرزند شود، بچه کوچکی را جلوی آن می‌نشانیم و تا زمانی که داماد را به محل عروسی ببریم، ریتم دیگری از موسیقی را اجرا می‌کنیم .

وی افزود: ما حتی برای اصلاح سر و صورت داماد و عروس هم شعر و موسیقی خاصی داریم. زنان این مراسم را با دایره و مردان هم با ساز و دُهل اجرا می‌کنند. از آنجا که داماد هزینه نسبتا بالایی برای مراسم خود خرج می‌کند، اقوام داماد و عروس مبلغی را به‌عنوان کمک‌هزینه ازدواج برای آن‌ها جمع می‌کنند و به عروس و داماد می‌دهند. مراسم ازدواج در این منطقه  معمولا دو روز طول می‌کشد و شعرها و موسیقی متفاوتی دارد. بسیاری از مردم که به سنت‌های قدیمی اعتقاد دارند، طبق همان سنت‌ها مراسم عروسی را برگزار و برخی دیگر هم از اُرگ استفاده می‌کنند .

مسئول این گروه آئینی با بیان این‌که در گذشته گروه‌ها برای اجرا  ۱۰ تا تک تومانی دستمزد می‌گرفتند، اظهار کرد: حالا برای اجرای این مراسم، از ۵۰۰ هزار تا یک میلیون تومان می‌دهند، البته قیمت‌ها بیشتر توافقی است و ممکن است به کمتر از ۵۰۰ هزار تومان هم برسد .

آتشگر درباره آیین‌های نوروزی نیز گفت: موسیقی‌های متفاوتی برای جشن نوروز داریم که با استفاده از شعرهای قدیمی چند آهنگ جدید هم خودم ساخته‌ام و در برنامه‌های تلویزیونی آن‌ها را اجرا می‌کنیم. در نوروز و جشن سیزده به‌در، مردم به کوه خواجه و دیگر مناطق دیدنی می‌روند، جشن می‌گیرند و شادی می‌کنند.

انتهای پیام

منبع: ایسنا

کلیدواژه: لباس محلي

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۳۲۹۲۴۴۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

۲۶ طرح روبنایی در سایت‌های طرح نهضت ملی مسکن سیستان و بلوچستان ساخته می‌شود

ابوالفضل مهدیار  با بیان اینکه برای ارتقای کیفیت زندگی شهروندان در سایت های طرح های نهضت ملی مسکن تلاش شده خدمات مورد نیاز از جمله مدرسه، مسجد و درمانگاه همزمان با اجرای طرح ها آنگونه که مردم شایسته آن هستند تکمیل و در اختیار آنها قرار داده شود گفت: در این راستا امسال  عملیات ساخت ۱۹ مدرسه، چهار کلانتری و سه باب مسجد در سایت های طرح نهضت ملی مسکن استان آغاز می شود.

وی ادامه داد: همچنین در حال حاضر در سایت های آرمانشهر و تفتانشهر زاهدان که در آنها بیش از ۱۱ هزار واحد مسکونی طرح نهضت ملی مسکن در حال ساخت است عملیات ساخت چهار باب مدرسه، ۲ کلانتری،۲ درمانگاه و ۲ مسجد از سال گذشته عملیاتی شده است.

معاون مسکن و ساختمان اداره کل راه و شهرسازی سیستان و بلوچستان تاکید کرد: از آنجایی که طرح نهضت ملی مسکن نیازمند ایجاد توازن بین ساخت واحدهای مسکونی و زیرساخت‌های خدماتی است رویکردی اساسی را دنبال می کنیم تا متقاضیان با چالش نبود امکانات و خدمات مواجه نشوند.

وی خاطرنشان کرد: در حال حاضر بیش از ۱۹ هزار واحد شهری و روستایی در محدوده شهرهای زیرپوشش این اداره کل با پیشرفت فیزیکی ۵۰ درصد و ایجاد اشتغال برای بیش از ۲۳ هزار نفر در حال ساخت است.

باشگاه خبرنگاران جوان سیستان و بلوچستان زاهدان